BOOK REVIEWS
New books in Dutch
Pas verschenen
Lonely Planet
80 Duurzame reizen. Inspirerende routes waarvoor je niet hoeft te vliegen
Kosmos Uitgevers, Euro 22,99
Azië en Australië mogen dan even uit beeld zijn, sommige uitgevers zinnen op leunstoelreizen als verdienmodel. Geheel corona-proof komt Lonely Planet met een koffietafelboek om de crisis door te komen. In hun kleurrijke reisgidsen worden de populairste, mooiste en meest zeldzame bezienswaardigheden uitgebreid beschreven en voorzien van fraai beeld. Er was dus veel voorraad. Onder de leuze: ‘Beleef Europa zonder een keer in het vliegtuig te stappen’ geeft de uitgever 80 routes met de trein, op de fiets of in een kajak voor een lang weekend of een maand. Langs steden, evenementen en wonderen der natuur. Zodoende ontstaat een schat aan informatie voor mensen die duurzaam willen reizen. Inclusief routekaarten met de etappes, informatie over reizen naar en in het land, de CO2-voetafdruk en het reisbudget voor elke route. Een uitgave over bestemmingen buiten Europa ligt in het verschiet. Hoe je daar moet komen is nog de vraag.
ISBN 9789021577623
Birgit Treipl
Schuilen tussen bamboe. Mijn vaders jeugd in Nederlands-Indië
HarperCollins, Euro 20,-
Beslist geen boek voor beginners, maar gaandeweg toch fascinerend. Al was het maar dat nu eens geen Nederlander de hoofdpersoon is van een Indië-boek. De Europese gemeenschap van de kolonie was immers een amalgaam van nationaliteiten. Victor Treipl wordt geboren in Bandoeng, Nederlands-Indië, als enig kind van een Oostenrijks emigrantenechtpaar. Omdat Oostenrijk deel uitmaakt van het Duitse Rijk worden ze bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog door Nederland aangemerkt als staatsvijandelijke Duitsers. Hun bezittingen, waaronder het sjieke Grand Hotel Lembang, worden geconfisqueerd en verkocht. Terwijl familieleden in Nederlandse kampen verdwijnen, worden Victor en zijn tante Hilda gevangengehouden in een geïsoleerd bergdorp. Victor is dan negen jaar. Het verhaal is zondermeer boeiend maar wordt geschreven in een aarzelende stijl, waarschijnlijk omdat de basis wordt gevormd door een groot aantal interviews. De auteur heeft het verhaal van haar vader zo natuurgetrouw mogelijk willen vertellen. En dat siert haar. Bevat een verklarende woordenlijst, bibliografie en foto-katern.
ISBN 9789402705638
Diederik Samwel
Tropenvader
Uitgeverij Brandt, Euro 22,50
Indië blijft een onophoudelijke stroom aan boeken opleveren. Nu ook van de tweede en zelfs derde generatie. Thema van deze roman is een vader-zoonrelatie. Het boek komt langzaam op gang en heeft aanvankelijk de stijl van een ‘coming of age’ verhaal. Onmiskenbaar de jeugd en jonge jaren van de schrijver die in 1962 werd geboren. Zijn vader zat als kind in een Japans kamp maar sprak daar nooit over. Wanneer zijn ouders in 1975 uit elkaar gaan, is de hoofdpersoon Erik in de puberteit. Met zijn twee jongere broers blijft hij bij zijn vader, een succesvolle advocaat die nauwelijks tijd heeft voor zijn jongens. Vader blijkt ook homoseksueel. Maar dat is niet de rode draad van het boek. Wel de hoekige, norse vaderfiguur die een indringend verhaal verbergt. Slechts mondjesmaat laat hij signalen los. Pas als hij zijn zoons meeneemt naar de plekken op Java waar hij als kind verbleef wordt duidelijk welke gruwelijkheden zijn karakter hebben gevormd. Dan krijgt de roman vaart en diepte en blijkt hoezeer de vader en zoon elkaar liefhebben.
ISBN 9789493095298
Hans Vervoort
Zo tedere schade
Uitgeverij Brooklyn, Euro 17,50
Bescheidenheid heeft ertoe geleid dat Hans Vervoort nooit in de schijnwerpers stond en dus nooit succesvol werd. Zelf wijt hij het aan zijn kampervaringen als kind in Indië. ‘Achteruit kruipen’ noemde Theodor Holman het eens: een ongeneeslijk soort verlegenheid. Vervoort heeft al menig roman op zijn naam staan, ook schreef hij vele jaren voor Azië Magazine en haar voorgangers. En schrijven kan ie. Ook nu bewijst hij dat in deze nieuwe roman die een ode is aan zijn vrouw. De hoofdpersonen hebben hun Indisch verleden gemeen. Zij was altijd zijn steun en toeverlaat (in zijn verhalen noemt Vervoort haar altijd ‘mijn gade’). De achterflap vertelt het verhaal in vogelvlucht. Het verdriet over de dood van zijn partner is voor hem mede ondraaglijk omdat zij aan longkanker is overleden. Zelf rookt ongewild jarenlang met hem mee. Verteerd door schuldgevoel en achtervolgd door herinneringen probeert hij zichzelf dood te drinken. Als dat na een jaar vol verdriet nog niet gelukt is besluit hij een door Melissa geuite wens uit te voeren. Kort voor haar overlijden had ze in de krant een bericht gelezen over een bijna 60 jaar oude, onopgeloste moord op een jonge vrouw bij kamp Walaardt Sacré. Hans had daar in 1960 zijn militaire diensttijd doorgebracht. Omdat Melissa wilde voorkomen dat hij na haar overlijden in een depressie zou raken had ze geprobeerd hem voor die moord te interesseren. Een jaar na haar dood begint hij aan de recherche.
ISBN 9789492754233
Francis Kuijk
Bersama. Indische gerechten om te delen
Good Cook, Euro 27,50
De stortvloed aan kookboeken wil maar niet ophouden. Maar dit is niet zomaar een bundeling van Indische recepten. Het vertelt ook het verhaal van de Indische familie(keuken) van Francis Kuijk. De keuken waarin moeder haar kinderen leert koken en waar gezamenlijk het eten wordt bereid, in een huis waar iedereen welkom is. De meer dan 90 Indische recepten in Bersama zijn er vooral om te delen: om door te geven aan een nieuwe generatie of samen te bereiden in de keuken en zeker om samen op te eten; met familie en vrienden aan tafel of, soms, nonchalant op de bank met een kom geurende en dampende laksa ayam (kokos-kippensoep) in de hand. Ook vegetarische opties, omdat deze keuken zich daar zo mooi voor leent, en hartverwarmende comfortfoodrecepten naast uitgebreide instructies om zelf een kue tampah (snackmand) te maken. Delen en samen eten is waar het in de Indische keuken om draait en in Bersama neemt Francis je mee in haar keuken. Fraai en helder vormgegeven en gelukkig niet zo trendy als menig kookboek van nu.
ISBN 9789461432414
Norbert Peeters
Rumphius’ Kruidboek. Verhalen uit de Ambonese flora
KNNV Uitgeverij, Euro 29,95
Ach wat is dit mooi. Het begint met het relaas van de onderzoeker in de leeszaal van de Leidse Universiteitsbibliotheek. Alle delen van het originele manuscript van Het Amboinsche Kruidboek worden op een kar de zaal ingereden: 11 kilo schoon aan de haak. Dan neemt Norbert Peeters ons mee in de wondere wereld van Georgius Rumphius die niet de status van Alfred Wallace of zelfs Charles Darwin had, maar toch aardig in de buurt had moeten zitten. Voor het Westen bleef de tropenflora van de Indische Archipel eeuwenlang gehuld in een dichte moessonmist. Totdat in 1654 Rumphius (1627-1702) als compagniesoldaat arriveert op Ambon, het eiland waar hij tot zijn dood zal blijven. Aldaar raakt hij gebiologeerd door de bijzondere geschiedenis, geografie en fauna van dit eiland. Maar het is vooral de flora die hem intrigeert. Ondanks rampspoed en tegenslag voltooit Rumphius, na ruim veertig jaar studie, vlak voor zijn overlijden zijn botanische meesterwerk: Het Amboinsche Kruidboek (1741-50).
ISBN 9789050117470
Angelie Sens
De Kolonieman. Johannes van den Bosch (1780-1844), volksverheffer in naam van de Koning
Uitgeverij Balans, Euro 39,99
Johannes van den Bosch was de bedenker van een onderdrukkend systeem op Java dat eigenlijk bedoeld was om de inheemse bevolking te verheffen. In zijn hele loopbaan stond voorop dat hij het goed wilde doen; als militair, bestuurder en als staatsman. Al pakte dat niet altijd goed uit en leidde het zelfs tot nieuwe onderdrukking en uitbuiting, zowel in de West als de Oost. In deze biografie geeft Angelie Sens een beeld van een tijdperk op een kantelpunt naar de moderne samenleving. Begin negentiende eeuw is Napoleon verslagen en het prille Koninkrijk der Nederlanden moet zich opnieuw uitvinden. Een cruciale spil hierin is Johannes van den Bosch die zijn talenten aanwendt bij de opbouw van het Nederlandse imperium onder de nieuwe koning Willem I. Zijn in 1818 opgerichte Maatschappij van Weldadigheid heeft bij vele generaties Nederlanders sporen nagelaten die nog altijd doorklinken. Van den Bosch was de wegbereider van de verzorgingsstaat, maar ook de bedenker van een verkeerd systeem op Java dat hij hardnekkig bleef uitvoeren, ook toen het tegendeel werd bewezen.
ISBN 9789460038914
Phan Que Mai Nguyen
De bergen zingen
(vertaald uit het Engels door Mary Bresser)
Bruna Uitgevers, Euro 24,99
Fragment. Het is 1972, een omroepinstallatie schalt: ‘Attentie, attentie, burgers. Amerikaanse bommenwerpers naderen Hà Nội. Actuele afstand dertig kilometer’. Door de angst stap ik mis en val. Oma trekt me overeind. Ze gooit mijn schooltas opzij en bukt zich, zodat ik op haar rug kan springen. Ze klemt haar armen om mijn benen en rent. Een dreunend geluid komt onze kant op. In de verte klinken explosies. Met natte handen van het zweet klem ik me aan mijn oma’s schouders vast en druk mijn gezicht tegen haar rug. Einde fragment.
Dit is het meeslepende verhaal van de familie Tran. De jonge Huong groeit op tijdens de oorlog in Vietnam. Haar ouders en ooms hebben zich aangemeld bij het leger en vertrekken via de Ho Chi Minh-route om te vechten tegen het Amerikaanse leger. Huong blijft met haar oma achter in Hanoi. Het dagelijks leven is moeilijk, maar haar oma, geboren in 1920, vertelt Huong haar eigen levensverhaal. Over de Franse bezetting van Vietnam, de Japanse invasie, haar leven op de boerderij en hoe ze die met haar zes kinderen gedwongen moest verlaten door de landbouwhervormingen. Het is de aanloop naar de Vietnamoorlog en de verschrikkingen die zullen volgen.
ISBN 9789056720
